maandag 16 april 2012

Klem

Klem zitten. In een groep, omhelzing of autowrak. Of klem zitten in je hoofd, verlamt door angst.

Mijn beste vriend stond op de Dam toen er iemand schreeuwde. De geboorte van 'de Damschreeuwer'.
Er brak een collectieve stressreactie uit, een onvoorspelbare massa kwam op hem af. Hij kon niet op tijd wegrennen, struikelde over fietsen, werd onder de voet gelopen. Zijn arm raakte uit de kom.
Hij werd door een EHBO team afgevoerd en stond het volgende moment achter het Paleis naast de geschrokken Koninklijke familie. Maxima en Willem Alexander vroegen hoe hij zich voelde. De Koningin probeerde hem gerust te stellen, maar terwijl ze dat deed stond ze scheef, met een been lager dan de stoep. Haar haar zat in de war. Haar masker was, ergens onderweg, afgevallen.

Het jaar daarna stond mijn vriend er weer. Dit keer op een andere plek. Hij had nagedacht over mogelijke vluchtroutes. In de stilte keek hij rond of er iets gevaarlijks te zien was. Alert, gespannen, het lijf klaar om zichzelf in veiligheid te brengen. En zo ook vele mensen met hem.
Nicky Maas maakte hierover een prachtige documentaire: Staat van Angst.

Gebaseerd op dit gegeven ga ik theatraal onderzoek doen.
Wat zijn verschillende manieren van klem zitten?
Hoe werken een traumatische ervaring en angst door op een groep mensen als dit achter de rug is?
En hoe kan ik dit vertalen in een fysieke, beeldende, associatieve theatertaal?